مطالعه لرزه خیزی و لرزه زمینساخت در زون زاگرس شرقی

در این رساله لرزه خیزی و لرزه زمینساخت منتهی الیه جنوب شرق زاگرس مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور از داده های شبکه موقت متراکم محلی که از 12 آذر 1384 تا 25 خرداد 1385 در منطقه نصب شده، استفاده گردیده است. در طی این مدت زمینلرزه 6 آذر 1384 جزیره قشم با بزرگی mb=6.0 ، زمینلرزه 9 اسفند 1384 تیاب با بزرگای mb=5.9 و نیز زمینلرزه 5 فروردین 1385 فین با بزرگای mb=6.0 در این منطقه روی داده است. در این پژوهش پسلرزه های دو زمینلرزه قشم و تیاب به همراه خرد زمینلرزه های منطقه خورگو واقع در شمال بندر عباس مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج کار ما بیانگر این است که ساختار پوسته فوقانی لبه جنوبی زاگرس در جزیره قشم شامل لایه ای رسوبی به ضخامت 10 کیلومتر و با سرعت نسبتاً کم 4/4 کیلومتر بر ثانیه که بر روی پی سنگ بلورین با سرعت حدود 6/6 کیلومتر بر ثانیه قرار گرفته، می باشد. در منطقه خورگو در شمال بندر عباس این ساختار شامل لایه ای رسوبی با همان ضخامت 10 کیلومتر اما با سرعت 5/62 کیلومتر بر ثانیه است. این لایه رسوبی بر روی دو لایه دیگر قرار دارد که اولی به ضخامت 8 کیلومتر و سرعت 5/84 کیلومتر بر ثانیه و دومی با ضخامت 4 کیلومتر و با سرعت 5/94 کیلومتر بر ثانیه است، این سه لایه بر روی لایه نیم فضایی با سرعت 6/66 کیلومتر بر ثانیه قرار می گیرند. در شمال گسل mzrf و در منطقه رخداد زمینلرزه 9 اسفند تیاب، ساختار سرعتی پوسته فوقانی شامل لایه ای به ضخامت 16 کیلومتر و سرعت 6/02 کیلومتر بر ثانیه است که بر روی لایه نیم فضا با سرعت 6/54 کیلومتر بر ثانیه قرار گرفته است. یکسانی سرعت لایه نیم فضا دلالت بر این دارد که این منطقه بر روی پی سنگ بلورین مشابهی قرار گرفته است. عمق رویدادهای لرزه ای در این ناحیه از جنوب به سمت شمال متفاوت است. پسلرزه های زلزله 6 آذر 1384 قشم، دارای گستره عمقی 7 تا 18 کیلومتر هستند. در حالی که در شمال گسل معکوس اصلی زاگرس (mzrf) پسلرزه های زلزله 9 اسفند 1384 تیاب اعماقی بین 12 تا 23 کیلومتر دارند. در منطقه خورگو واقع در شمال بندر عباس، خرد زمینلرزه ها دارای عمقهایی بین 5 تا 25 کیلومتر هستند. اعماق کمتر از 10 کیلومتر برای رویدادهای لرزه ای قشم و خورگو بیانگر این واقعیت است که بخشی از این رویدادها در لایه رسوبی قرار می گیرند. در منطقه خورگو، مطالعه خرد زمینلرزه ها، روند پلکانی رویدادها در اطراف قطعات گسل جبهه کوهستان (mff) بسیار واضح را نشان می دهد. امتداد این روند پلکانی به سمت شمال شرق است و می توان ادامه آن را با عبور از گسل زاگرس مرتفع (hzf) در منطقه مثلثی شکل واقع در شمال گسل زاگرس مرتفع دنبال نمود. پیشتر این روند پلکانی رویدادها به صورت کاذب به عنوان لرزه خیزی به سمت شمال شرق تصور شده است(کادینسکی-کد و برازنگی، 1982). مطالعه ما بر روی پسلرزه های زلزله 6 آذر جزیره قشم حاکی از وجود دو سازوکار گسلی امتداد لغز و معکوس است. این دو سازوکار در فاصله نزدیکی از یکدیگر قرار دارند. آزیموت متوسط محورهای p برای رویدادهای با سازوکار امتداد لغز تقریباً موازی جهت همگرایی بین صفحه عربی و اوراسیا که توسط اندازه گیری های gps بدست آمده می باشد. بطور کلی نتایج حاصل از این مطالعه نشاندهنده پیچیدگی سازوکار تغییر شکل در منتهی الیه شرقی زاگرس می باشد. مولفه قابل توجه امتداد لغز در انتهای سیستم گسلی زندان-میناب-پالامی (zmp) در بین پسلرزه های زمین لرزه تیاب نشانگر ادامه حرکت امتداد لغز سیستم گسلی زندان-میناب-پالامی (zmp) به شمال محل تلاقی با گسل معکوس اصلی زاگرس (mzrf) می باشد. همچنین در غرب سیستم گسلی زندان-میناب-پالامی (zmp) تا گسل زاگرس مرتفع (hzf) رویدادهایی با مولفه حرکت امتداد لغز مشاهده شده است که مولفه امتداد لغز آنها می تواند تحت تاثیر حرکت راستگرد سیستم گسلی زندان-میناب-پالامی (zmp) باشد.